Dag van vertrek!

Vandaag vertrekken we dan eindelijk. Marcel zit al in de lucht richting Bangkok en gaat vervolgens naar Sydney. Ik vertrek om 1 uur s'nachts richting Nederland. Nog een paar uur Mumbai... Snik, snik maar ook hiep hoi. Hierna gaan we wonen in een meer ontwikkeld land. Dat is een goede verandering, met name voor de kinderen. Het gaat echter ook een stuk saaier worden. Helaas. Zometeen afscheid nemen van Usha. Dat wordt een groot tranendal. de verloofde van Usha hebben we inmiddels ontmoet. Een heel zachtaardige jongen zo op het eerste oog. Die twee worden vast heel gelukkig samen. Ze gaat nu wonen ergens in een klein dorp.
Onze kleine koelkast neemt ze mee op het dak van de bus. Hopelijk overleeft die de barre reis.

De blog wil ik bij blijven houden. Ik zal alleen wel de kop moeten veranderen.

Dag van vertrek - 1

Wat een dag! Gelukkig krijg je hier tien keer meer gedaan dan in Nederland door alle extra hulp. Ik kan Raju vragen om spullen op te halen die ik eerder vandaag heb gekocht en de laatste telefoonrekening te betalen. Santana maakt het huis schoon. Usha kan de kinderen entertainen en ik kan de laatste bankzaken regelen, nog wat laatste inkopen doen en de auto aan een potentiele koper laten zien. Lang leve India! Deze 'productiviteit' ga ik toch echt erg missen.

Ons huis is vandaag officieel opgeleverd. Alles is weg, al onze spullen zitten in dozen. Dat voelt lekker opgeruimd! Zodadelijk vertrekken Marcel en ik voor een laatste wandeling langs Marine drive en een bezoek aan Dome op het dak van het Intercontinental. Nog even genieten.

Dit is het uitzicht uit ons hotel. Typisch mumbai: sloppenwijk, Nehru centre en de Haji Ali moskee op de achtergrond.

Onze hulp Santana vertrekt. Onze oude fan en droogrek gaan mee op het dak.

Nog een paar dagen

De laatste dagen in India. Marcel vertrekt vrijdag naar Australie. Ons visum is binnen. Hiep hoi. We mogen nu officieel vier jaar 'down under' verblijven. Dat zullen ze weten...

Voordat ik de grote oversteek maak, ga ik eerst twee maanden bibber de bibber naar Nederland met de kinderen. Of dat een juiste keuze is weet ik pas in januari. Ik durft niet naar het weerbericht te kijken voor de komende week. De handschoenen en dassen zijn gepakt en de verwarming in ons huisje gaat overuren draaien. Dat weet ik zeker.

Voor ons is het pure luxe dat we ruim twee maanden in Nederland vakantie kunnen gaan vieren. De komende weken wil ik de kinderen zoveel mogelijk van Nederland laten zien. Om de ervaring compleet te maken, gaan Sebastiaan en Julia gaan vanaf volgende week naar een Nederlandse school. We zullen zien hoe snel ze 'aap, noot, mies' onder de knie hebben.

Gefeliciteerd!

Marcel zat laatst bij de bank om te vragen hoe je een rekening afsluit. Komt er plots vanuit het niets een Fransman op hem af die hem vervolgens luidruchtig en binnen gehoorafstand van de Indiase bankemployees feliciteert omdat wij net als hij uit Mumbai vertrekken. Marcel voelde zich nogal opgelaten omdat hij wist dat iedereen het gesprek kon volgen. Hij hoorde het verhaal van de Fransman gelaten aan en noemde snel een paar positieve kanten van de stad om de aanwezige Indiers niet al te veel voor het hoofd te stoten. De Fransman had daar duidelijk broertje dood aan en ging vrolijk verder met zijn anti-Mumbai tirade. Erg genant.

Diezelfde dag zat ik bij de oogarts. Ik vertelde hem dat ik over twee weken vertrek uit Mumbai. Ik zei dat ik India en Mumbai erg ga missen. Vervolgens zegt hij "je hoeft niet zo beleefd te zijn". Alsof ik er niets van zou menen. De oogarts is overigens een Indier en geen buitenlander.

Dit zijn maar een paar van de reacties die we hebben gehad. Veel buitenlanders vinden Mumbai geen leuke stad om te wonen. Er zijn expats die hier hun tijd uitzitten. "Wij mogen over zes maanden weg", zeggen ze dan bijvoorbeeld. Ieder zijn keuze denk ik dan, maar ik vind het wel een gemiste kans.

India is een zogenaamd 'hardship' land. Dit betekent dat je als expat een bonus krijgt als je hier werkt. Toevallig stond er dit weekend in de Mumbai Mirror, ons favoriete krantje, een column over buitenlanders die in Mumbai wonen. Het is een heel herkenbaar verhaal. Als je het wilt lezen, is dit de link: Hardship allowance for living in Mumbai. Really?

Ik vind de felicitaties omdat wij uit Mumbai vertrekken niet terecht. Ik loop hier echt niet altijd juichend rond maar op India raak je gewoon nooit uitgekeken. Telkens ontdek je iets nieuws. Zoals ook nu weer. Terwijl ik dit stukje schrijf, realiseer ik mij dat het Diwali vuurwerk dat ze hier afsteken wel ERG veel lawaai maakt.

Pre-verhuis-depressie

We zijn begonnen aan onze laatste drie weken op Indiaase bodem. Regelmatig (denk aan meerdere keren per dag) raak ik in paniek van het idee en krijg ik bijna pijn in mijn buik. Het is namelijk allemaal zo definitief en daar hou ik niet van. Ik zou zo graag het raam op een kiertje willen laten staan zodat ik altijd even terug kan naar ons zeer comfortabele leventje hier. Maar nee, helaas. Onze tijd in Mumbai zit er echt op. Even terug voor een vakantie in Mumbai zie ik ook niet snel gebeuren.

Mijn 'pre-verhuis-depressie' wordt nog eens versterkt vanwege de kinderen. Kinderen zijn flexibel zegt iedereen (ikzelf ook) maar ze zijn ook heel kwetsbaar. Je weet nooit of ze echt menen wat ze zeggen en ze kunnen ook nog niet vertellen hoe ze zich voelen. Bijna iedere dag vraag ik aan de kinderen of ze het leuk vinden om naar Australie te gaan. Je ziet ze dan kijken van ‘Nee he, niet weer!’ en braaf zeggen ze dan “ Ja, we vinden het leuk!” Helemaal realiseren doen ze het volgens mij niet. Sebastiaan heeft wel een kalender gemaakt en streept braaf de dagen af. Hij weet dus wel hoe lang het nog duurt voordat we echt weggaan.

Het moeilijke met kleine kinderen is dat ze zelf geen keuzes kunnen maken. Wij bepalen waar ze gaan wonen, naar welke nieuwe school ze gaan, etc. Dat is gemakkelijk voor ons maar we vragen wel heel veel van hun aanpassingsvermogen.

Julia kon nog niet een praten en lopen toen ze hier kwam. Usha is voor haar onderdeel van het gezin en ze gaat haar erg missen. Dat weet ik nu al. Nu is het wel zo dat Usha zo wie zo zou vertrekken omdat ze in december gaat trouwen. Dus wat Usha betreft is het tijdstip van vertrek prima. Maar verder...


De Breach Candy Club gaan we uiteraard ook erg missen..

Diwali

De belangrijkste feestdag in India is weer in aantocht: Diwali. Diwali wordt dit jaar gevierd op 17 oktober dus we hebben nog even. Maar bij ons liggen de pakjes met 'made in India' sterretjes al klaar. Gisteren hebben we er een paar op het balkon aangestoken. Zie de foto.

Morgen is de laatste schooldag en dan hebben de kinderen twee weken 'Diwali-vakantie'. Jippie. Diwali wordt hier groots gevierd. De winkels worden mooi aangekleed en iedereen gaat op zoek naar cadeautjes voor vrienden en familie. Het lijkt qua sfeer erg op onze kerst. Gezelligheid! In Australie vieren ze ook Diwali heb ik net kunnen lezen op DNAIndia. Gelukkig maar.



Lees ook:
Dit jaar geen kerstkaart maar een Diwali kaart
Happy Diwali wensen vanuit Mumbai
Happy Diwali!
Het grote Diwali feest

Dagje Mumbai

Met ons vertrek in het vooruitzicht is het opeens weer leuk toerist uit te hangen in eigen stad. Dan kom je er eigelijk achter dat je helemaal niet het vliegtuig hoeft te pakken om het exotische India te ervaren. Je vind het letterlijk om de hoek. Je stapt uit de auto - een hele prestatie voor mij! - , loopt een van de kleine straatjes in en voordat je het weet beland je midden in een vrolijke optocht vlakbij de oudste Hindu tempel in de stad. Daarna hebben we heerlijk gegeten bij Thali restaurant, Rajdhani, vlakbij Crawford market. Het eten daar is een leuke ervaring. Ze blijven maar langs komen met curries, chapatti's (Indiaas brood), dahl, en een boel vegetarische prutjes die ze dan in de bakjes op de ronde roestvrijstalen schaal doen. Smullen maar!



Het helpt trouwens wel dat het heerlijk koel is in de stad. De tweede monsoen lijkt begonnen te zijn en het kwik is minstens 10 graden gedaald. Zalig!

Staand op de motorfiets

Autorijden in India is misschien gevaarlijk maar niet saai. Er is altijd wel iets te zien. Afgelopen zondag reden we naar het vliegveld van Varanasi. Plotseling zagen we een man die op ontspannen manier op zijn motorfiets reed. Niet zittend zoals de meeste mensen maar staand! We weten niet wat de man bezielde en hoe lang hij dit heeft volgehouden. We reden er een paar minuten naast en op een gegeven moment zijn we maar doorgereden.

Dit is het filmpje.

Gandhi Jayanti

We zitten midden in de feestdagen. Vandaag, vrijdag, is iedereen vrij vanwege Gandhi Jayanti. Deze feestdag valt samen met de geboortedag van Gandhi en wordt gevierd als een dag van de vrede. Ik wilde Julia en Sebastiaan vandaag meenemen naar het grote Gandhi monument en naar het huis waar hij in Bombay heeft gewoond. Maar helaas, Sebastiaan is vandaag ziek en ligt al de hele dag heel zieligjes op de bank.

Daar gaat mijn Gandhi plan. We zitten vandaag dus maar een beetje binnen. Niet heel spannend. Ik moet wel zeggen dat het er hier vandaag heel vredig (lees: lui) aan toegaat. Maar dat komt niet door Gandhi.

Google is vandaag heel origineel door ook aandacht te besteden aan Gandhi. Zie plaatje.



Als je tijd hebt, kun je kijken naar een stukje uit de film Gandhi op YouTube.

Tot slot nog drie beroemde citaten van Gandhi. Doe je er voordeel mee!
* "Als je doet wat je leuk vindt, hoef je nooit te werken."
* "Wees de verandering die je in de wereld wilt zien."
* "Leef alsof je morgen doodgaat. Leer alsof je eeuwig leeft."
Meer citaten staat op Wikiquote.

Varanasi

Varanasi moet je gezien hebben als je in India bent. Ik dacht altijd, 'dat zal wel, ik ga lekker niet'. Met de einddatum in zicht besloot ik er toch heen te gaan. Spijt? Nee! Je moet het inderdaad gezien hebben.

Varanasi is heel intens. Je ziet, ruikt (niet in positieve zin) en hoort er van alles. Je ziet er koeien op straat, mannen (Sadhu's) met lange baarden, vrouwen, mannen en kinderen die in de Ganges baden, theeverkopers, kaarsjesverkopers, boten, crematies, smalle steegjes, tempel na tempel en heel veel beelden van Shiva, zeg maar de huisgod van Varanasi. In Varanasi draait alles om religie en oude rituelen. Super dus!

Makkelijker kunnen ze het niet voor ons maken..

Via mijn Nederlandse internetbankier-pakketje maak ik regelmatig geld over van mijn Nederlandse rekening naar het buitenland. Kopje koffie erbij, inloggen, rekeningnummer invullen, bedrag, naam, code van de bank. Hupsakee, verzenden maar. Ik blij, de ontvanger blij en de bank blij.

Ik had mij eigelijk nooit gerealiseerd wat voor luxe dat is tot je ergens woont waar ze er alles aan doen om het geld binnen de grenzen te houden. Dat is dus het geval in India. Het overmaken van geld naar het buitenland is een verzoeking.

Gisteren heb ik de stoute schoenen weer eens aangetrokken en ben ik naar de bank gegaan voor een buitenlandse betaling. Dit kost je met de reistijd erbij minstens twee uur. Eerst moet je naar een 'bank customer representative' om uit te leggen waarom je geld wilt overmaken. Je moet hiervoor een geldige reden hebben. Geld overmaken naar een leuk vakantieresort in een mooi buitenland is geen goede reden. Je kunt kiezen uit maar vier categorien:
1. werk in het buitenland
2. emigratie
3. verzorging van familie in het buitenland
4. onderwijs
Meestal kies ik voor optie drie.

Vervolgens worden de benodige formulieren verzameld. Ik zou denken, zorg ervoor dat je een pakketje met formulieren voor klanten klaar hebt liggen. We zullen toch echt niet de enigen zijn. Maar nee, elke keer weer moet je een kwartier wachten tot alle formulieren bij elkaar zijn gezocht en gekopieerd.

Welke formulieren moeten wij nu precies invullen? Hou je vast:
- 'expatriate remittance form'
- 'application for drawal of foreign exchange'
- 'application form for purchase of foreign exchange'
- 'declaration to be obtained in addition to the clients request letter with debit authority'
Bovendien hebben ze kopieen van onze paspoorten en visas nodig.

De formulieren heb ik nu in huis. Nu moet ik nog even moed verzamelen om alles in te vullen en weer terug te brengen naar de bank. Zucht.

Calcutta man

Nu ik weet dat we weggaan, word ik opeens heel koopzuchtig en hebberig. Een beetje vreemd is het wel, want eigenlijk zie ik mezelf niet als een koopzuchtig monster die alleen maar aan winkelen denkt. Deze periode ben ik dat dus wel.

Vanochtend ben ik mij te buiten gegaan aan de dekbedhoezen en tafelkleden van de Calcutta linnenman. Ieder jaar, na monsoen, komt hij vanuit Calcutta naar Mumbai. Zodra hij weer in de stad is, gaan de smsjes en emailtjes de ronde: "de linnenman is morgenochtend bij mij, kom je ook?"

De linnenman uit Calcutta heeft mooie spullen. Hij gebruikt katoen (en geen linnen) van zeer goede kwaliteit waar ze van alles op borduren. 'Ze' zijn in dit geval zijn familieleden. Het is een familiebedrijf en zijn tantes, dochters, nichtjes, etc. zitten dag in, dag uit te borduren ergens in een huisje in Calcutta. Zo stel ik mij dat in ieder geval voor.

Drie jaar geleden heb ik voor de kinderen dekbedhoezen gekocht die zeer regelmatig de was ingaan. Ze zien er nog steeds als nieuw uit. Je kunt er ook je eigen ontwerp voor maken. Voor Julia heb ik vanochtend een nieuwe hoes gekocht met Emma Ballerina erop. Sebastiaan krijgt er een met dinosaurussen. Op de foto zie je het borduursel van een meisje op de dekbedhoes van Julia.

Wat ik verder heb gekocht laat ik even in het midden. Laat ik zeggen dat de mooie knalgroene en rode dekbedhoezen van Ikea 'plotseling' gaan verdwijnen tijdens de verhuizing. Oeps, waar zijn ze nou???

Algemeen beschaafd Nederlands

Vorige week ben ik een weekje weggeweest. De gevolgen zijn duidelijk. Mijn kinderen slaan langzaam aan door naar het Engels. Ik hou stug vol in het Nederlands. Ik heb ooit ergens een artikel gelezen over tweetaligheid bij kinderen. Daarin stond dat als je kinderen doorkrijgen dat ze ook in de tweede taal, in ons geval Engels, tegen je kunnen praten, dat dan het hek van de dam is.

De gesprekken gaan nu als volgt:

Sebastiaan: "mama, ik ga even wat water fetchen". Ik: "oh, je gaat even wat water pakken".

Julia: "kun je mijn stoel even pushen" Ik: "Ja hoor, natuurlijk hoor, ik duw je stoel wel even".

Sebastiaan: "Ik promis je dat we popcorn gaan eten op school". Ik: "dat weet je dus zeker".

Sebastiaan: "En iedereen else vindt het een goed idee". Ik (zuchtend): "dat vindt iedereen dus een goed idee"

Let wel, deze uitspraken vlogen in een tijdsbestek van vijf minuten over tafel. Het gaat de hele dag zo door. Ik weet zeker dat ze over een tijdje gaan zeggen: "mama, doe toch niet zo stupid". En dan zeg ik erachter aan "nee, mama doet niet STOM! Mama probeert jullie wat algemeen beschaafd Nederlands bij te brengen!"

Komen en gaan

Na drie jaar India gaan we ons boeltje pakken. Spannend! We weten inmiddels ook waar we heen gaan. Ons volgende ‘thuisland’ wordt Australie.

Eind oktober is het al zo ver. Dan zijn al onze spullen ingepakt en gaan ze de container in. Wanneer ik mijn spulletjes terug zie weet ik niet. We moeten eerst een huis zien te vinden.

Ik moet nu snel mijn lijstje af gaan werken met 'dingen-die-ik-nog-moet-doen-voor-ik-India-verlaat'.

De activiteiten staan hieronder met ernaast de kans (in %) dat ik het ook daadwerkelijk ga doen:

- Optreden in Bollywood film (40%)
- Naar yoga les (90%)
- In Goa aan het strand liggen (100%)
- Sari kopen (50%)
- Sari in het openbaar dragen (5%)
- Een Bollywood dans leren (80%)
- Project voor de bank afmaken (100%)
- Afscheidsfeestje organiseren (100%)
- Lekker Indiaas eten (100%)
- Een gesprek in Hindi voeren (0%) (helaas)
- Tennissen op de club (100%)
- Varanassi bezoeken (100%)
- Zwemmen op de club (100%)
- Vaststaan in verkeer (100%)

Kortom, ik ben nog druk. Ik heb eigelijk helemaal geen tijd om hier weg te gaan.

Meer regen

Indra heeft er zin in vandaag. De regen komt met bakken naar beneden. Ik kan niet zoveel doen. Ik kan kiezen tussen iets zinvols: mijn presentatie voor volgende week voorbereiden, of iets minder zinvols: dit blogstukje schrijven. Helaas is het dat laatste geworden.

Ik was vandaag van plan om foto's te gaan nemen van het Ganesh festival. Door de regen gaat dat helaas niet lukken. Deze foto heb ik vorig jaar van het festival gemaakt. Hier staan nog wat meer foto's.



Lees ook: Gaypati over Marcel's eerdere ervaringen op het strand.

Misschien wordt het later vandaag even droog en dan kan ik er nog even op uit. Ik zal Indra eens lief aankijken..

Regen

Ik heb een slechte bui. Ik heb namelijk voor half 11 een tennisles geboekt. Het is nu 10 uur en de tennisbaan is kletsnat vanwege regen. Balen!

Doordat ik hiervan baal voel ik mij nog slechter. Regen is namelijk goed! De stad - en trouwens heel India - kampt met een groot watertekort. Iedere milimeter regen die valt is mooi meegenomen.

De monsoen stelt dit jaar niet veel voor. Rondom de stad liggen zes meren ('catchment areas') die tijdens een normale monsoen vollopen en genoeg water leveren voor de rest van het jaar. Dat is dit jaar dus niet gebeurd.

De Hindu regengod heet Indra. Overal in India organiseren Hindus ceremonies om Indra gunstig te stemmen. Hier organiseren dorpelingen bijvoorbeeld een trouwceremonie voor twee kikkers.



In plaats van te balen zou ik nu blij door de plassen moeten rennen. Misschien doe ik dat straks maar nu heb ik nog even moeite te accepteren dat ik niet kan tennissen. Als het nu maar even droog blijft tot half 12. Daarna zal ik Indra vragen weer weer een fikse regenbui boven de stad te laten losbarsten. Misschien vind ik wel ergens een kikker die ik een kus kan geven. Dat zal Indra vast fijn vinden.

Maandagochtend-blues

Julia had vanochtend duidelijk geen zin in om naar school te gaan. Ze mist haar oude school. Ik had niet gedacht dat zij degene zou zijn met aanpassingsproblemen op de DSB. Haar grote broer zit er immers al op school. Fout gedacht. s'Ochtends om 8 uur begon de ellende al toen Julia vol overgave uitriep: 'Ik wil niet naar school!!!!'. Zucht. Vervolgens probeerde ik 20 minuten lang allerlei afleidings- en omkooptechnieken uit die helaas niet hielpen.

Uiteindelijk is het mij toch gelukt om een hevig protesterende Julia op school af te leveren. 'Gelukkig' was ze niet de enige die geen zin had. De klas van Julia leek vanochtend wel een "house of horror" met meerdere kinderen met duidelijke emotionele problemen. Zo noem ik het maar. Julia paste vanochtend weer haar beroemde "ik-lig-op-de-grond-en-ga-fijn-ronddraaien-en-met-mijn-benen-schoppen" beweging toe. Vervolgens ging ze krijsend in de deuropening staan, mijn enige vluchtroute blokkerend. Gelukkig kwam er een vader binnen die Julia wel grappig vindt en die kon haar even afleiden. Ik ben er toen via de achterdeur en de tuin vandoor gegaan.

Fijn dit soort dagen!! En het is pas maandag, aldus een zeer liefhebbende moeder.

Ik hoor graag van andere ouders met vierjarige peuters die lijden aan de maandagochtend-blues.

Kleding

Vandaag heb ik weer eens gewinkeld. Dat doe ik niet vaak want ik vind het een frustrerende bezigheid. Ik ben er ook niet zo goed in. Ik wil meteen iets kunnen kopen (het liefst binnen 5 minuten) en dan wil ik ergens koffie kunnen drinken. Dat kopen is hier niet zo'n probleem maar er is helaas een groot gebrek aan leuke koffietentjes in zuid Mumbai.

Ik had gehoord over een winkel met leuke kleding. Vandaag trok ik de stoute schoenen aan en ben ik er heen gegaan. Na een bezoekje van een half uur kwam ik naar buiten met een grote tas vol met Indiase kleding.

Is dat handig? Waarschijnlijk niet. Ze zien je in de Albert Heijn in Nederland al aankomen met je knalroze Kalwar Kamiz. Toch kon ik de verleiding niet verstaan. De broek, de salwar, zit zalig comfortabel. Je kunt er bijna in wonen. Het shirt, de kamiz, is lekker lang en dat is ideaal voor mij. Mensen die mij kennen weten waarom. In India kun je ze prima aan want je ziet ze overal in de mooiste stoffen en kleuren. Je hebt ze in katoen maar ook in hele mooie zijden stoffen met handgemaakte borduursels.

Ik heb vandaag twee salwar kamiz aangeschaft. Een zwarte en een witte salwar en een roze en een zwarte kameez met groene borduursels. En ik ben er heel blij mee. Ze gaan gewoon mee in de koffer naar Nederland.

Onzekerheid

We zijn bezig met onze laatste maanden in India. Help! De onzekerheid begint nu toch een beetje toe te slaan. Ik zeg altijd stoer dat het mij niets uitmaakt waar we hierna heengaan. Maar is dat ook zo? Al onze mooie spullen in de container. Geen Usha en Santana meer. Snik. Zelf weer het huishouden doen? Een baan? Hoe is dat ook al weer om iedere dag naar kantoor te moeten? Dat is deze huismus helemaal verleerd.

Gisteren vroeg ik Julia waar ze hierna wil wonen. Ze zei Nederland. Toen ik vroeg waarom, zei ze 'omdat Usha en Santana daar wonen'.

Uhhh.

Misschien dat ze nog een beetje te jong is om hierover een mening te hebben. Julia heeft straks langer in India dan in Nederland gewoond (dank je Rik). Ze zegt telkens trots dat ze Hindi spreekt en schudt dan vrolijk met haar hoofd. Ganesh en Krishna zijn favoriet bij de kinderen.

Binnenkort hopen we meer duidelijkheid te hebben over de volgende stap.

In Ranthambore

De afgelopen twee dagen was ik in Ranthambore in Rajasthan om te kijken bij een project van de bank. Ranthambore is een nationaal park dat bekend is vanwege de tijgers. Toen het gebied een nationaal park werd, moesten de mensen die in het park wonen gedwongen verhuizen. Ze wonen nu buiten het park en hebben moeite het hoofd boven water te houden. Via een NGO probeert de bank deze mensen te helpen hun inkomsten te verbeteren zodat ze minder afhankelijk zijn van het park. De NGO leert vrouwen onder meer hoe ze producten kunnen maken die beter verkoopbaar zijn. Als voorbeeld lieten ze schattige leren kinderslofjes zien, gemaakt in de vorm van een tijgerpoot. Helaas hadden ze maar een exemplaar en kon ik ze niet kopen.

Wat de tijgers betreft. Op onze 'safari' door het reservaat hebben wij helaas geen tijgers gezien. Dit zijn de 'big four' die we hebben gespot:

- konijn

- eekhoorn

- antilopes

- pauwen.

Ons is verteld dat er op het moment 40 tijgers in het park zijn. In de monsoen is de kans dat je ze ziet erg klein. Een betere periode voor een bezoek aan het park zijn de maanden maart en april.

Om er te komen ben ik met de trein gegaan. Op vrijdag de nachttrein heen en vervolgens op zondag de nachttrein weer terug naar Mumbai. Ik was eerst nogal sceptisch over de trein omdat ze zo langzaam rijden en het op de stations altijd zo'n chaos is. Daar merk je als je in de trein zit helemaal niets meer van. Het is leuk om s'avonds te vertrekken uit Mumbai met alle lelijke gebouwen en krotten langs het spoor om dan s'ochtends wakker te worden tussen het groen.

De eerste klas slaapcoupe is prima te doen. Om de haveklap komen ze langs met eten en ze maken je bed netjes op. Terug had ik een tweede klas coupe en dat was eigelijk ook goed. Ik heb een slaappil genomen en ik ben heerlijk in slaap gevallen door het geschommel van de trein.

Dit zijn een paar van de foto's die ik heb gemaakt:

Verkeersproblemen in India

Mede-weggebruikers op de snelweg van Agra naar Delhi

De eerste volle dag terug in Mumbai blijkt dat er maar weinig is veranderd in de bijna zeven weken dat we weg zijn geweest. Het voelt nu alweer zo gewoon om hier weer te zijn. Na zeven weken in een overgereguleerd land als Australie ben je je wel weer even bewust van de lage Indiase veiligheidsnormen.

Vanochtend stond in een artikel op de voorpagina van The Times of India dat India per jaar het hoogste aantal verkeersdoden heeft ter wereld. Ieder uur vallen maar liefst 13 doden in het verkeer. Heel vreemd is dat niet als je ziet hoeveel idioten op de weg rondrijden. Wij hebben ook regelmatig bijna-dood-ervaringen gehad. Dit is met name op de snelweg. In Mumbai is het ook een chaos maar door de drukte ligt de snelheid zo laag dat je geen grote ongelukken krijgt. Dingen die wij hier zoal zien: vrachtwagens die pas gaan inhalen als er een tegenligger aankomt, geiten of kamelen die plotseling de weg oversteken, vrachtwagens met een veel te zware lading, chauffeurs die een kilometer lang spookrijden op de snelweg, inhalen vlak voor de top van een heuvel, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Met name het spookrijden was interessant (zie ook de blog van 8 mei: autorit van Agra naar Delhi). Een voordeel van al deze ellende: autorijden in India is niet saai.

Kijk ook even naar dit filmpje van het programma Top Gear over het halen van een rijbewijs in Mumbai. Het verklaart een hoop.

Zie ook:

Rijles in Mumbai
Niet toeteren

File op ieder moment van de dag

Thuis is waar ons eigen bed staat

Na een reis van meer dan 24 uur zijn we dan eindelijk weer terug in Mumbai. Vanochtend om vijf uur Indiaase tijd waren we thuis.

Vooral het laatste stuk van Hong Kong naar Mumbai viel niet mee. Per ongeluk hadden we een vlucht geboekt met een tussenstop in Bangkok. Dan vlieg je eerst midden in de nacht in twee uur van Hong Kong naar Bangkok. Alle lichten blijven aan omdat ze zo nodig een volledige maaltijd moeten serveren. Ik vraag mij altijd af waarom. Het is midden in de nacht dus wie heeft er dan nog zin in eten? Ik in ieder geval niet. Vervolgens land je in Bangkok en sta je 1.5 uur aan de grond, wederom met alle lichten aan en een hoop heen en weer geloop door het grondpersoneel en schoonmakers. Ahhhhh! Tenslotte vlieg je in 3,5 uur door naar Mumbai. Tijdens die vlucht zijn ze ook weer druk met het serveren van eten en koffie(!) Let wel, het is dan 2 uur s'nachts. In totaal is het licht gedurende die vlucht drie kwartier uitgeweest. Zucht.

Op het vliegveld stond Raju ons op te wachten. De arme man, voor hem was het ook erg laat. Toen Julia hem zag, rende ze naar hem toe en sprong in zijn armen. Vervolgens liep Raju blij met Julia naar de auto en vergat hij ons en de bagage.

In de stad is zowaar iets van vooruitgang te bespeuren. Op weg naar huis hebben we voor het eerst over de 'Worli Sealink' kunnen rijden. Ze hebben er jaren over gedaan om deze lange brug te bouwen en nu is hij eindelijk klaar. Hiep hoi. Het scheelt inderdaad een hoop tijd.

Thuis troffen we een vermoeide maar blije Usha aan. Usha had de 'heugelijke' mededeling dat ze is uitgehuwlijkt. Op 27 december gaat ze trouwen. Op dezelfde dag als haar broer. Ik krijg er niet echt hoogte van of ze er blij mee is. De jongen met wie ze gaat trouwen, is 30 jaar en is een bouwer in het dorp waar ze vandaan komt. We zullen zien. Haar Mumbai leventje is daarmee wel echt afgelopen. Ik hoop echt het beste voor haar.

De schade van de monsoen valt dit jaar erg mee. Het ruikt nogal muf in huis en een paar schoenen zijn groen uitgeslagen maar we hebben (nog) geen grote overstromingen gehad.

Vanochtend hebben we ons naar de club gesleept om te ontbijten. Daar zie je weer alle bekenden en na zoveel weken is het een vrolijk weerzien. Het was ook leuk om de mensen van de club zelf weer te zien. De Mumbai cappucino smaakte weer als vanouds en de bediening was weer beroerd maar dat is ook wel weer de charme van de club. Ik had de afgelopen weken het bekende zinnetje 'you need to put money on your card' gemist. De ober komt dan naar je toe gelopen en probeert zo zacht mogelijk te zeggen dat je extra geld op je club-kaart moet zetten. Oh wee als andere mensen het horen en denken dat je bankroet bent.

Op een dag als vandaag valt het niet mee de kinderen bezig te houden. Met name Sebastiaan was nogal druk vanochtend en weigerde te gaan slapen. Hij is nu nogal moe maar wil nog steeds niet naar bed. Usha heeft de hele ochtend vanaf zes uur met hem zitten spelen. Omdat de scholen gesloten zijn, hebben ze nu drie dagen de tijd om weer in het ritme te komen en dat is fijn voor ze. Vanochtend waren ze erg blij dat ze met vriendjes op de club konden spelen. De rest van de dag proberen we maar zo goed mogelijk door te komen.

Vanavond heel vroeg onder de wol in ons eigen bed (zalig!) en morgenochtend zijn we waarschijnlijk weer heel vroeg wakker.

Mexicaanse griep in Mumbai: scholen dicht

Net kreeg ik een mail van de school in Mumbai met het bericht dat alle scholen voor een week worden gesloten vanwege de Mexicaanse griep. Sebastiaan en Julia hoeven dus niet al meteen maandag naar school, een paar dagen na het officiele begin. Ze kunnen nu tot donderdag wachten.

Na zes weken Australie zijn we aardig gewend geraakt aan de zeer relaxte houding van de Australiers ten aanzien van de griep. Ondanks dat redelijk veel mensen hier de griep hebben, zie je niemand lopen met mondkapjes en lees je er weinig over in de kranten. We gaan nu terug naar een land met een nogal drastische aanpak. Behalve de scholen gaan ook de winkelcentra en bioscopen een paar dagen dicht.

Het is een Interessante ontwikkeling. Ik ben benieuwd welke acties ze gaan nemen als blijkt dat het stilleggen van het openbare leven nergens toe leidt. Iedereen een week lang huisarrest?

Het zit er bijna weer op..

Nog drie dagen en dan vliegen we via Hong Kong terug naar huis. Dan zitten onze zes weken in Australie er al weer op. Zes weken! Dat is ook wel een hele lange tijd. Het is verbazend te zien hoe snel je je hier thuis voelt. Vorige week dacht ik dat ik er aan toe was om weer terug naar India te gaan. Dat gevoel begint nu langzaam om te slaan in 'help, ik wil hier nog zoveel dingen doen!' stress.

Zometeen ga ik met de kinderen naar het Australian museum, een geweldige plek. Ze hebben een aparte afdeling voor kinderen en ze mogen zo ongeveer overal aankomen. Super is dat want dat is uiteraard wat ze het liefste doen. We hebben de afgelopen periode zoveel musea gezien dat Sebastiaan nu thuis 'museumpje' gaat spelen.

Daarna moet ik gaan bedenken wat ik hier allemaal nog wil kopen. Help!

Geen beach babes maar groene heuvels

Aan de oostkust van Australie draait het niet alleen om stranden en zongebruinde surf boys en beach babes. Als je even het binnenland ingaat, heb je groene heuvels en wijdse uitzichten op de Gold Coast met de hoge flatgebouwen.

Het plaatsje waar we nu zitten heet North Tamborine en dat ligt in het 'North Coast Hinterland'. s'Avonds is het best koud en daarom hebben we de open haard maar aangedaan. Heel knus. In het groen van Tamborine lijkt Mumbai wel heel erg ver weg.

Niet niezen!

In Hong Kong word je constant geattendeerd op de Mexicaanse griep. Verkopers in de winkels dragen mondkapjes en overal staan apparaten met zeep om je handen te wassen. Vreemd genoeg zie je er in Australie helemaal niets van terwijl het hier toch ook echt een probleem is.

Dit bordje hangt in alle bussen en trams in Hong Kong:

vakantie!

we zijn even afwezig geweest en dat komt omdat we op vakantie zijn. We zitten alweer een week in Manly vlakbij Sidney en dat is genieten! Wat doen we zoal op vakantie.. Marcel is met Sebastiaan naar zwemles. Julia heeft nu balletles en ik zit in een koffietentje cappucino te drinken. Het leven is hier zo slecht nog niet. Weersvooruitzicht voor de rest van de week: zon en 16 graden.

Mama, het regent!

Vanochtend heerste hier in huis dezelfde opgewonden stemming als in Nederland als je wakker wordt en het s'nachts heeft gesneeuwd. Alleen had het nu niet gesneeuwd maar viel er een redelijke forse regenbui. Verder was alles hetzelfde met het enige verschil dat we in plaats van met de slee met regenjas en laarzen naar buiten wilden rennen.

Het is helaas bij die ene ochtendbui gebleven. De rest van de dag was het weer snikheet en droog. De weerexperts in Mumbai verwachten dat de monsoen maandag echt gaat beginnen, veel later dan normaal. Wij wachten -nog steeds- af.

Zie over de monsoen ook:
Voorbereidingen monsoen
De regenlaarzen kunnen bijna weer aan.
Het regent!

Afscheid nemen

De relatie met andere expats in Mumbai is nogal intens. Je hoeft hier maar een paar weken te wonen en je hebt al een heleboel 'vrienden'. Dit is anders dan in Nederland. In Nederland sluit je over het algemeen alleen vriendschap met mensen met wie je veel gemeen hebt. Zo kieskeurig kun je hier niet zijn. Als expat in een stad als Mumbai ben je erg op elkaar aangewezen. Je hebt hier geen sociaal vangnet zoals in Nederland. Daarom sta je automatisch veel meer open voor nieuwe vriendschappen. De mensen met wie je omgaat, zie je bijna dagelijks en je doet veel dingen samen. Je gaat samen op vakantie, veel uit eten, je sport samen, je past op elkaars kinderen, helpt bij problemen, etc.

Aan zo'n intensieve vriendschap komt echter ook weer snel een eind. Expats in Mumbai wonen hier allemaal maar tijdelijk. Na hooguit drie jaar of zelfs korter moet je al weer afscheid van elkaar nemen. De kans dat je elkaar daarna nog een keer ziet, is niet al te groot.

Vandaag had Julia haar laatste dag op de Franse school. In augustus begint ze op de DSB. Haar vriendinnetje Minti zag ze vanmiddag voor het laatst. Julia is nog erg klein en had niets in de gaten. In plaats van Julia, stond ik te snikken omdat ze afscheid van elkaar moesten nemen en elkaar waarschijnlijk nooit meer zien. Bij het afscheid nemen van de andere ouders kon ik het ook niet drooghouden. Mijn advies: als je niet tegen afscheid nemen kunt, moet je niet voor dit leventje kiezen!

Moderne slaven

Vandaag staat er een artikel in de Mumbai Mirror over Indiaas huispersoneel. Een nogal confronterend stuk. Met name omdat veel dingen in het artikel erg herkenbaar zijn. Toen ik het las dacht ik even: Help! Ik ben ook een slavendrijver!

Een van de positieve kanten van ons leventje hier is dat je veel hulp hebt waardoor jezelf weinig tot niets hoeft te doen. Dat zijn wij in Nederland helemaal niet meer gewend. Daar ben je al dolblij als je een hulp kunt vinden voor een paar uur in de week die de vloeren schrobt en de wc schoonmaakt. Arbeid in India is goedkoop en daar profiteren wij ook van door veel personeel in te huren. Huispersoneel valt onder de ongeorganiseerde arbeidssector waardoor je je niet druk hoeft te maken over allerlei regelgeving.

De schrijver van het stuk in de Mumbai Mirror heeft het over moderne slaven. Zo worden ze ook vaak behandeld. Het is schrijnend om te zien hoe weinig respectvol mensen in India met elkaar omgaan. Personeel dat voor expats werkt is over het algemeen een stuk beter af. Ze krijgen meer betaald en hun leefomstandigheden zijn ook beter. Het is wel zo dat onze inwonende hulp Usha s'avonds op haar eigen kamer blijft. Ook eet ze niet met ons mee. Dat is voor een deel ook haar eigen keuze. Ze zou zich diep ongelukkig voelen als ze samen met ons aan tafel 'hollandse pot' zou moeten eten.

Het zal wel een tijd duren voordat de relatie tussen het huispersoneel en de werkgever veranderd. Toen ik vanavond gedag zei tegen chauffeur Abdul kroop hij zowat in elkaar en zei "thank you Madam!, goodnight Madam!, goodevening Madam!". Als hij je op zo'n onderdanige manier aanspreekt, voel je je toch even de slavendrijver uit het artikel. Ik zou het graag anders zien maar het is moeilijk om mensen als Abdul te veranderen. Dat zal nog minstens een generatie duren.

Operatie stofwolk van start

Afgelopen vrijdag begon de zomervakantie op de DSB, de school van Sebastiaan. Dan probeert iedereen zo snel mogelijk het land uit te komen. Afgelopen week waren al een paar families vertrokken en dit weekend was het helemaal topdrukte op het vliegveld.

Deze week is het rustig in de stad met een paar gezinnen die het vertrek nog even uitstellen. Wij horen ook tot die laatste groep want we gaan pas eind juni weg. Julia gaat deze week nog tot en met donderdag naar de Franse school. Midden augustus, als de school weer begint, is er weer een operatie stofwolk maar dan in omgekeerde richting.

Een van de redenen om Mumbai te verlaten is de monsoen. Alleen regent het nu nog steeds niet. De monsoen is erg laat dit jaar. Op de club is het s'avonds zalig weer. Van een vriendin uit Stockholm kreeg ik een sms dat het daar continu regent. Laat mij nog maar even lekker in Mumbai zitten. Hier is het tenminste droog.

Indiaas deeg voor Franse quiche

Toen we ruim 2,5 jaar geleden in Mumbai kwamen wonen, moest je echt je best doen om westerse spullen te kunnen kopen. Dat is nu heel snel aan het veranderen. In september 2006 had het winkelcentrum in Lower Parel, Phoenix Mills, een paar winkels die de moeite waard waren. Als ik er nu kom val ik achterover van verbazing door het grote aanbod aan winkels en ze zijn nog steeds aan het uitbreiden. Ook in het zuiden van de stad openen nu steeds meer kleine koffiebarretjes.

Vorige week was ik helemaal blij toen ik van iemand het telefoonnummer kreeg van een groothandel in vleeswaren, kaas, vis, etc. Ze importeren alles uit Europa. Van de bestellijst werd ik erg hebberig waardoor we nu een mega salamiworst van drie kilo in de koelkast hebben liggen. Zonder snijmachine is dat niet echt praktisch kan ik je vertellen. Behalve de salami heb ik een hele brie besteld, mozarellakaas en een grote gouda kaas.

Deze week heb ik voor het eerst, op aanraden van een paar Fransen, deeg voor een quiche ehaald bij de beroemde City Bakery in Worli. Van de eigenaar mocht ik even de bakkerij in om te kijken hoe de bakkers het deeg ter plekke voor mij maakten. Toen ik het zag had ik mijn bedenkingen omdat het er allemaal niet heel fris uitzag. Eergisteren heb ik de eerste taart gebakken en mijn wantrouwen bleek totaal niet terecht. Ik heb nog nooit zulk goed deeg gehad. Erg makkelijk om uit te rollen en lekker!

Vanavond ga ik proberen om met al mijn nieuwe aankopen iets lekkers te maken. Waarschijnlijk wordt het een gerecht met een hele grote plak salami met daarop een heleboel mozarella in een pakketje van deeg.

Voorbereidingen monsoen

Iedereen in Mumbai zit met smart te wachten op de komst van de monsoen. Gisteravond waaide het hard en hingen er donkere wolken boven de stad maar er kwam geen spatje regen uit. Ook vandaag lijkt het mee te vallen maar misschien dat de regen vanavond gaat komen.

De inwoners van Mumbai zijn bezig met de voorbereidingen voor de monsoen zoals de foto in de Mumbai Mirror laat zien. Vrijwilligers van de 'State Civil Defense' demonstreren hoe mensen plastic flessen en ander materiaal kunnen gebruiken om zichzelf te redden ingeval van overstromingen. De man links ligt op een houten plank met twee plastic vaten aan beide kanten. De vrouw en de man rechts moeten zich behelpen met plastic flessen die ze om hun middel hebben gebonden. Ik vind het een nobel initiatief maar een beetje triest is het wel dat mensen zich genoodzaakt zien om zich op deze manier voor te bereiden op eventuele zware overstromingen zoals in juli 2005.

Computers voor kinderen van bouwvakkers

Vandaag ben ik op pad geweest om twee computers naar een project van Mumbai Mobile Creches te brengen. De computers had ik via www.giftyourstuff.org van een Duits bedrijf gekregen en die moest ik naar Ghatkopar brengen. Dat is ongeveer een uur rijden. Ondanks dat het Mumbai een megastad is, begin ik steeds meer buurten te herkennen en dat is leuk. Nu ken ik dus ook Ghatkopar. Het is er een drukte van belang met veel middenstand en mega-flats in aanbouw.

Mumbai Mobile Creches opent en beheert kleine schooltjes op grote bouwterreinen voor kinderen van bouwvakkers. Dit zijn vaak ongeschoolde dagloners die rechtstreeks van het platteland komen. Ze leven in zelfgebouwde hutjes op het bouwterrein en ze komen niet in aanmerking voor voorzieningen van de gemeente. Meestal werken zowel de vader als de moeder op het bouwterrein. Voor de kinderen zijn de schooltjes van Mumbai Mobile Creches de enige mogelijkheid om naar school te kunnen. Lesgeven is er niet gemakkelijk. De jongste kinderen die ik zag, zijn ongeveer 12 maanden oud. De oudere kinderen waren denk ik 11 tot 12 jaar. De kinderen komen uit alle delen van India en spreken allemaal verschillende talen.

Het schooltje is gevestigd in een mega groot huizencomplex in aanbouw. In een van de gebouwen, waarvan alleen nog maar het skelet staat, is een ruimte vrijgemaakt met drie kamers: een voor de allerkleinsten, een voor de peuters en een voor de iets oudere kinderen. Tafels en stoelen zijn er niet. Alle kinderen zitten op de grond. Om te voorkomen dat de kinderen naar beneden vallen, hebben ze ijzeren tralies voor de ramen gezet. Volgens mij is dat hetzelfde tralies als gebruikt wordt bij het storten van beton. Als het gebouw klaar is, gaan de ouders naar een volgend project en gaat het schooltje weer dicht. De kinderen moeten hopen dat ze bij een volgend project ook weer naar school kunnen.

De computers staan nu in een heel klein kamertje op een geimproviseerde tafel.

Dit zijn een paar van de foto’s die ik heb genomen.

Engels - Nederlandse peuterpraat

Sebastiaan zijn voortand staat een beetje scheef en hij maakt zich daar een beetje zorgen over. Ik leg hem uit dat dat niet zo erg is omdat hij toch nog moet wisselen.

Julia staat er bij en heeft er duidelijk niet veel van begrepen. Het Nederlandse woord 'wisselen' zegt haar niet zo veel. Blij roept zij daarom uit: "ik kan ook wisselen!" en ze begint vrolijk te fluiten.

Alphonso Mangoes: heerlijk!

Het is Mango tijd in Mumbai. In april en mei liggen de beroemde Alphonso mango's in de winkel en op de markt. De Alphonso mango is net zoiets als de Hollandse Nieuwe. De verkoop van de Alphonso's gaat met net zoveel tamtam gepaard. De Alphonso mango staat dan ook bekend als de lekkerste en zoetste mango ter wereld. Iedereen is er hier gek op. Laatst zag ik op het vliegveld iemand een paar kisten met mango's inchecken. Wij hebben ook al een paar kistjes mango's gekocht. Of, zoals Sebastiaan zegt mangoes (-oes spreek je uit als goes zonder 'g'). Ze zijn inderdaad erg zoet en sappig. Morgen maken we als toetje rijstepap met mango. Meer.

Examen-uitslagen

Vandaag zijn de uitslagen van de schoolexamens bekend gemaakt. Op de voorpagina van de Times of India staat het verhaal over de 'all India Indian School Certificate Examinations' topper, Rishi. Hij had een score van 99%. Ik ben blij voor Rishi maar zijn hoge score zegt niets over wat hij nou eigelijk kan. Volgens mij betekent het met name dat hij goed is in het uit zijn hoofd leren van feiten. Want daar zijn ze hier goed in. Misschien kan het ook niet anders. In de gemiddelde Indiase schoolklas zitten 40 kinderen en er is een leraar die zelf ook niet de beste scholing heeft gehad. Deze leraar kan niet veel anders dan zijn leerlingen volstoppen met feiten. Als de 40 kinderen in zijn klas allemaal moeilijke vragen gaan stellen, wordt het een rommeltje.

Mumbai is trots want voor de tweede jaar op een rij heeft iemand uit Mumbai de hoogste score behaald. Verderop in de krant staan meer succesverhalen. Hoge scores voor de examens zijn hier heilig. Alleen met hoge scores word je toegelaten op de betere scholen.

Aandacht voor kinderen met een gemiddelde score is er niet. Ook lees je niets meer over de kinderen die de prestatiedruk niet aankunnen. In de weken voor de examens lees je geregeld over kinderen die zelfmoord plegen omdat ze bang zijn de examens niet te halen en hun ouders teleur te stellen.

Ik ben trouwens benieuwd of deze 73 jarige inmiddels geslaagd is voor zijn examen..

De regenlaarzen kunnen - bijna - weer aan

De hitte in de stad is bijna ondragelijk geworden. Voor vijf uur s'middags is het niet fijn om buiten te zijn. Het is erg benauwd buiten.

Nog even en het gaat regenen. Iedereen blij. Alhoewel...

Vier jaar na de grote overstromingen is de gemeente nog steeds niet klaar om de stad 'monsoen veilig' te krijgen. Vandaag staat dan ook als kop op de voorpagina van de Mumbai Mirror: 'No outsiders in Mumbai on July 24' (geen buitenstaanders in Mumbai op 24 juli). Dan is het namelijk vloed en zal het water het hoogste punt in 100 jaar bereiken. Als het die dag ook nog regent (>25 mm) dan heb je de poppen echt aan het dansen en de mensen aan het zwemmen. De gemeente roept iedereen op die dag thuis te blijven en de auto te laten staan.

De stad adviseert ook bezoekers van buiten Mumbai weg te blijven. Ironisch want vorig jaar was er een klein relletje toen het US consulaat expats waarschuwde voor openstaande putdeksels vanwege de regen. Volgens de gemeente was zo'n waarschuwing grote onzin.

Wij zullen weinig last van hebben van eventuele wateroverlast want wij zitten op 24 juli 'down under', ofwel in Australie. Hopelijk houden we het daar een beetje droog.

Ook op 24 juni is het vloed en dan zijn we er wel. Of dat problemen opgaat leveren zien we wel. Vooralsnog hoop ik alleen maar dat het snel mag gaan regenen want met de hitte in de stad heb ik het wel een beetje gehad.

Lees ook:

De monsoen is nu echt begonnen
Drie redenen om te balen van de monsoen
De rains are coming: get wet and wild this monsoon

Met de trein naar Bandra

Als je denkt dat het met de armoede in de stad wel meevalt, moet je de auto even laten staan en met de trein naar Bandra gaan. Bandra ligt ten noorden van Breach Candy. Op zondagochtend is het een treinritje van ongeveer een half uur. De trein is dan bijna leeg en dan kun je makkelijk met de kinderen gaan. Door de week is dat niet aan te raden!

Wat je vanuit de auto niet ziet, zie je wel vanuit de trein: de grote armoede in deze stad. Duizenden mensen leven vlak langs het spoor en proberen daar geld te verdienen met het uitzoeken van afval of het wassen van kleren.

Klik op onderstaande foto voor meer foto's in ons Picasa album.

Op zondagochtend met de trein naar Bandra

Gemak dient de mens in Mumbai

In Mumbai is er geen gebrek aan mankracht. Arbeid is goedkoop dus je kunt een heel leger aan mensen inhuren voor het verlenen van allerlei diensten.

Thuis heeft iedereen de nodige hulp rondlopen. Dit varieert van een koks en chauffeurs tot schoonmaaksters voor 'top work' (alles behalve het dweilen van de vloer en schoonmaken van de wc) en schoonmaaksters voor de ‘vieze’ klusjes. Op onze de 'part time loonlijst' staan daarnaast nog een dame die dagelijks de vuilnis ophaalt en aan de weg zet en iemand die de auto’s wast. Daar haalt de chauffeur namelijk weer zijn neus voor op. Om de paar weken komt er iemand langs voor het lappen van de ramen en het schoonmaken van de fans aan het plafond.

Bij deze overdaad aan hulp hoef je het echter niet te laten en de meeste mensen doen dat ook niet. Vandaag las ik via de e-mail een oproep van iemand die op zoek is naar een ‘tuinman’ voor het verzorgen van de ‘high maintenance’ plantjes op zijn balkon. Ook las ik het bericht van een dame die op zoek is naar een personal trainer die drie keer in de week om 6 uur s’ochtends bij haar thuis wil komen om pilates en yoga training te geven.

Je gaat door dit overvloedige aanbod van hulp twijfelen aan je eigen vermogen om dingen te doen. Voel ik mij schuldig door al dat niets doen? Nee hoor. Zelf doen is uiteraard een optie maar dan ontneem je een boel mensen de kans om wat geld te verdienen. Niet doen dus! Zolang we hier wonen moeten we nog maar even genieten van alle luxe.

Eerdere stukjes over ditzelfde onderwerp:
Bemande automaten
De opblaasdolfijn
Albert in Mumbai

Autorit van Agra naar Delhi

De autorit van Agra naar Delhi duurt ongeveer 4 uur. Saai is het niet te noemen en je kunt leuke foto's maken.

Is het veilig? Dat zou ik niet willen zeggen. We hadden een goeie auto gehuurd en de chauffeur leek op het oog te kunnen autorijden. Zijn Indiase aard kwam helaas toch weer snel boven. Bij het wegrijden van een restaurant besloot de goede man te gaan spookrijden. 'No worries', 'no worries' riep hij telkens lachend. Marcel was daar niet van overtuigd en gilde uit: "I don't believe in reincarnation!" Dat hadden zijn laatste woorden kunnen zijn maar gelukkig konden we snel terug naar onze eigen rijbaan.

Dit is wat je onder meer ziet onderweg:

Schaatsen in Mumbai? Het kan!

Je moet je afvragen waarom je het zou willen: schaatsen in Mumbai? Toch hebben Sebastiaan en ik het vandaag gedaan in Esselworld Mumbai, een pretpark op 1,5 uur rijden van waar wij wonen.

Ik moet eerlijk toegeven dat ik nogal sceptisch was over dit park, maar ik was blij verrast door het aantal attracties -met name voor kleine kinderen - en de kwaliteit ervan. Er was een achtbaan voor kinderen, ze konden in de botsauto's, een trein, een boot, etc. Nergens waren wachtrijen. Wij waren er om 11 uur s'ochtends en dat is voor veel Indiers toch net iets te vroeg.

Als klap op de vuurpijl konden we ook nog schaatsen. Langs de baan hadden ze een railing gemaakt. Het merendeel van de Indiers kwam niet verder dan een rondje railing. Niet dat wij nou soepeltjes over de schaatsbaan zwierden, maar we hebben in ieder geval geprobeerd te schaatsen.

Bij gebrek aan een ouderwetse stoel op het ijs heb ik Sebastiaan helaas niet heel veel kunnen leren. Hopelijk komen er straks in Nederland weer een paar lekkere koude winters aan waardoor hij zijn achterstand kan inhalen.

Koninginnendag, heimwee en Indiase verkiezingen

De Indiase verkiezingen zijn in volle gang. Vandaag gaan de kiezers in Mumbai naar de stembus. De verkiezingen verlopen in verschillende fases en midden mei weten we de uitslag.

Het is nu alweer onze derde koninginnendag in Mumbai. Als ik op de Telegraaf-site de kop zie: 'Amsterdam loopt langzaam vol' dan schiet ik zelf ook een beetje vol. Het consulaat organiseert voor de Nederlanders vanavond een oranje borrel. Ik verheug mij nu al op de lekkere hollandse happen.

Misschien dat ik vanmiddag hier in huis maar een koninginnendagmarkt ga organiseren voor Julia en Sebastiaan. Dan kunnen ze hun speelgoed aan elkaar verkopen... Ik heb vandaag toch wel een klein beetje heimwee. Morgen is dat waarschijnlijk al weer over.

Hoe vervoer je bakstenen in India?

Een filmpje gemaakt in Amritsar:

Waar oh waar: poppenkast kijken in India

Afgelopen zondag gingen we naar een groot festival in de stad. Voor de kinderen was er poppenkast. Zoals te zien op de foto, was de opkomst massaal. Volgens mij trekt de poppenkast op de Dam in Amsterdam minder bezoekers.

Prijsvraag: waar oh waar, zitten Sebastiaan en Julia?

Ik ben niet meer bang voor de tandarts!!

Mijn beugel is eruit! Na 1,5 jaar (zie Midlife crisis in Mumbai: ik ga aan de beugel) kan ik weer gewoon eten!

Medisch toerisme in India is een belangrijke groeimarkt. Om het toerisme te promoten, wil de Indiase overheid een tweede behandeling gaan vergoeden. Wij hebben ook het nodige aan medisch -expat- toerisme gedaan. Ik ben nog altijd erg blij met de laserbehandeling voor mijn ogen. Het is echt zalig als je nooit meer een bril ophoeft. Ik kan het alle brillendragers aanraden!

Voor diegenen die nieuwschierig zijn: mijn gebit ziet er nu - ongeveer - zo uit:

Delhi belly in Mumbai

Tot nog toe konden wij alle India-sceptici trots vertellen dat we nog nooit ziek zijn geworden van het eten hier. Helaas kan dat nu niet meer. Na het eten van een gebakken ei op kantoor werd Marcel geveld door heftige buikkrampen. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een ziekenhuisopname van drie dagen.  Nu is de pijn helemaal weg en is Marcel weer thuis. 

Het wordt steeds warmer in de stad en dat wordt de komende maand alleen nog maar erger. De dokter gaf dan ook het advies om tijdens de warme periode 'full veg' te worden. Dan eet je geen vlees en ook geen eieren. Het risico op besmetting en 'Mumbai belly' is nu namelijk erg groot. 

Een mooie tekening van de de kinderen bij thuiskomst uit het ziekenhuis.

Foto's van Amritsar

Dit zijn foto's van ons bliksembezoek aan Amritsar. De stad, in het Noorden van India, is bekend vanwege de Gouden Tempel van de Sikh. Vanuit Amritsar kun je ook naar de Pakistaanse grens waar een dagelijkse show wordt opgevoerd bij de officieele sluiting van de Pakistaans-Indiase grens. 

- Als je op het groene tekstballonnetje klikt zie je ook de bijschriften bij de foto's - 

Vliegblues in India

Dame van de luchtvaartmaatschappij wisselt ALLE boardingpassen om.

Vliegen in India is er niet leuker op geworden. Door de financiele crisis maken de locale luchtvaartmaatschappijen moeilijke tijden door. De crisis raakt ook de reiziger. Vluchten worden plotseling zonder opgaaf van reden gecancelled of er worden opeens extra tussenstops gemaakt. Dit laatste overkwam ons op een vlucht naar Amritsar, in het noorden van India. In plaats van een tussenstop in Delhi werd er een tweede tussenstop gemaakt in Chandigar, halverwege Delhi en Amritsar. 

Ongelukkigen met incheck bagage moeten hier hun eigen koffers zoeken. 

Nu is dit geen ramp zolang het goed georganiseerd zou worden wat helaas niet het geval was. In Delhi werden we uit het toestel gezet en stond er een dame in de aankomsthal klaar die alle boardingpassen moest inwisselen voor een nieuwe. In India is dat geen pretje want niemand wil hier in de rij staan. Vervolgens moesten de mensen zelf op zoek gaan naar hun bagage en aangeven of ze naar Chandigar of Amritsar zouden vliegen. 

De romantiek van het vliegen is wel een beetje weg. 

Nano verkozen tot gezinsauto van het jaar 2009

We kunnen geen genoeg krijgen van de Nano. De Nano, zo blijkt uit de foto, biedt genoeg ruimte aan een gezin met twee kinderen. De familie Hassink heeft de Nano daarom uitverkozen als de gezinsauto van het jaar 2009. Spoiler voor en achter en automatische deurvergrendeling en we zijn klaar. Ik ben benieuwd of er ook een cabrio-uitvoering komt. 

Niet toeteren!

Een leuke woordspeling van de Mumbai verkeerspolitie: Horns are evil! Hoe komen ze erop! Heel knap bedacht hoor en ook zo creatief. 

 

Eerlijk gezegd ben ik niet zo'n voorstander van het 'niet-toeter-beleid' van de gemeente. Heel veel auto's, inclusief alle taxi's, rijden rond zonder zijspiegels. Alleen door te toeteren kun je je medeweggebruikers waarschuwen dat je eraan komt. 

Meer stukjes over het verkeer in Mumbai:

File op ieder moment van de dag

'No honking day' in Mumbai

Vrolijk pasen!

Ook in Mumbai vieren we Pasen. Hier zie je het resultaat van een middagje paaseieren versieren. Morgen gaan we ze verstoppen in de tuin van de club en dan kunnen de kinderen ze zoeken. Na het vinden van de eieren kunnen we ze beter meteen weggooien. Het is weer erg heet in de stad (vandaag 39 graden en geen zuchtje wind) en dat komt de eetbaarheid van de eieren niet ten goede. Sebastiaan vroeg vorige week wanneer de paashazen met het vliegtuig aankomen. Hij denkt dat de paashaas net zoiets is als Sinterklaas.

Tortelduifjes

De boom voor ons huis is rigoreus gesnoeid. Gelukkig laten de vogels zich niet afschrikken en ze blijven gewoon komen. Vooral in de ochtend is het er erg druk. Deze twee duifjes, een witte en een grijze zitten iedere ochtend op dezelfde plek in de boom van elkaars gezelschap te genieten. En wij genieten weer van de duifjes vanaf ons balkon.

Lees ook:
Vogels rondom het huis
Vogels
Kleine arend beland op ons balkon

Nano: droom van schoenmaker komt uit!

De marketingcampagne voor de verkoop van de Nano is in alle hevigheid losgebarsten. Banken bieden leningen aan met slogans als 'own a Nano @ Rs 57,07 per day (rij een Nano voor ongeveer 70 eurocent per dag).

Er stond vandaag ook een stukje in de krant over een schoenmaker die Rs7000 per maand verdiend (ongeveer 110 euro). Hij had jarenlang gespaard voor een bromfiets maar koopt nu in plaats daarvan een Nano. Bij het artikel staat een foto van een hele trotse schoenmaker die zijn droom in vervulling ziet gaan. Ik gun het de beste man van harte maar ik maak mij wel zorgen over zijn rijvaardigheden. Ik hoop niet dat zijn droom onze nachtmerrie wordt als hij zonder rijbewijs de weg op gaat.

Lees ook dit stukje over de verkeersellende in de stad. Dit stukje gaat over rijles in Mumbai.

De Nano: Marcel heeft erin gezeten!

Vanmiddag heeft Marcel in een mooi geel demonstratiemodel van de Nano gezeten. Helaas had hij zijn telefoon niet bij zich dus hij kon er geen foto van nemen. Deze foto heb ik van het Internet geplukt. Marcel vindt het een prima auto. Hij zat achterin en hij raakte het dak niet met zijn hoofd. De beenruimte was ook goed. De Nano ziet er niet uit als een goedkoop plastic speelgoedautootje. Als je bedenkt dat je voor Euro 2000 ook een laptop koopt of een duurder horloge, dan is het een klein wonder dat je voor datzelfde geld ook een hele auto kunt kopen. Misschien passen er nog wel een paar Nano's in onze container als we weer terugverhuizen.

Klik hier voor een testrit-filmpje van de Nano.

Lees ook:
Heartburn in CPM at Nano's Mumbai launch
Nano website
Tata unveils world's cheapest car Nano in Mumbai

ik ben niet bang voor de tandarts

Ik ben nu op weg naar de tandarts. Na meer dan 1,5 jaar gaat nu misschien mijn beugel eruit!!!! Ik weet het niet zeker. Misschien dat de orthodontist zegt dat mijn bovenste hoektand nog eens 0,000001 mm naar rechts moet. Als hij dat zegt ga ik protesteren. Wordt vervolgd.

Inschrijven op een Indiaase peuterschool

Vandaag vertelde een vriendin over de inschrijving van haar zoontje bij peuterspeelzaal Sunflower. Sunflower is een elite schooltje in Malabar Hill voor peuters tussen de 15 maanden en vijf jaar. Je komt hier niet zomaar op, tot grote frustratie van veel Indiase ouders. Dat is ook niet zo gek. Als je kind op Sunflower heeft gezeten, is het veel makkelijk om door te stromen naar de beste lagere scholen, de beste middelbare scholen en vervolgens de beste universiteiten. Ouders zijn daarom in maart, als de inschrijvingen plaats vinden, op van de zenuwen. Je kunt speciale trainingen volgen om je slagingskans te verhogen. Die zijn er ook voor de peuters zelf.

Op de dag van inschrijving moeten beide ouders langskomen om een formulier in te vullen. Als je komt, staan de ouders eerst in de rij voor de 'missie statement'. Die moet je gelezen hebben voordat je in de volgende rij mag gaan staan voor het inschrijvingsformulier. Toen mijn vriendin en haar man in deze rij stonden, riep een dame van Sunflower dat ouders die haast hadden het formulier mee naar huis mochten nemen om het daar in te vullen. Tot de grote verbazing van mijn vriendin bleven alle ouders in de - lange - rij staan. Niemand vertrok. Iemand vertelde haar toen dat dit een truc was. Ouders die vertrekken, vinden de scholing van hun kinderen kennelijk niet belangrijk genoeg en maken geen kans om hun kind geplaatst te krijgen. Oeps.  Mijn vriendin bleef daarom ook maar braaf in de rij staan om het formulier ter plekke in te vullen.

Pas in juni horen ze of hun zoontje geplaatst kan worden. Dit is een filmpje op CNN over Indiase kleuterscholen.

Extreme sports in extreem India

Een extreme sport gaan doen in India, is natuurlijk de goden verzoeken. Marcel heeft de stoute schoenen aangetrokken en heeft de afgelopen dagen een cursus paragliding gedaan bij Temple Pilots op drie uur rijden van Mumbai. Bij paragliden spring je met een parachute op je rug van een berg af. Vandaag heeft Marcel twee succesvolle sprongen gemaakt onder moeilijke omstandigheden. Het was nogal heet en bij de tweede sprong was het bijna donker. Ook dit kan van het lijstje 'dingen doen in India' afgestreept worden. Zo heel veel staat er niet meer op. Meer foto's staan hier. 

Mumbai gezien door de ogen van een vijfjarige

Sebastiaan is vandaag op stap geweest met een digitale camera. De foto's van deze fotograaf in spe kun je hier zien. Sebastiaan had er erg veel lol in.

Het is heet in Mumbai!

Normaal wordt het in mei pas erg heet in de stad maar nu loopt iedereen begin april al peentjes te zweten. Gisteren en vandaag was het hier veertig graden. Dat beloofd nog wat voor mei! 

Typisch mumbai!

In onze buurt zouden 25 dagen lang werkzaamheden plaatsvinden op Peddar Road. Dat is de weg die achter ons huis langsloopt. Daar ligt een 84 jaar oude pijpleiding die nodig vervangen moet worden omdat hij aan alle kanten lekt en er gevaar is dat het wegdek het gaat begeven. Peddar Road is een van de belangrijkste wegen om naar Zuid Mumbai te komen. De 'specialisten' hadden daarom een ingenieus verkeerscirculatieplan bedacht dat het verkeer in goede banen zou moeten leiden. Niet dus. 

Op zondag zijn de werkzaamheden begonnen en maandagochtend was het meteen chaos op de weg. Omdat Peddar Road deels werd afgesloten moest al het verkeer langs onze straat. De VIP's die in Malabar Hill wonen zijn toen gaan klagen bij de 'Chief Minister' die vervolgens de werkzaamheden meteen stil heeft laten leggen tot 1 mei. Uhhhh. Mis ik iets?  

In Mumbai zijn er te veel auto's (en straks ook nog de Nano), te weinig wegen en is er beperkt openbaar vervoer. Ook de opzet van de stad helpt niet erg. Miljoenen mensen reizen iedere dag heen en weer naar het zuiden van de stad omdat ze daar werken. Het overgrote deel van de mensen reist per trein. Omdat reizen met de trein in de Mumbai spits bepaald geen pretje is  (stop met klagen over de NS, dat is vijf sterren vervoer vergeleken met de treinen hier) nemen veel mensen de auto. Daardoor heb je s'ochtends en s'avonds mega-verkeersopstoppingen. De stad loopt in het zuiden uit in een schiereiland met maar een paar toegangswegen. In het zuiden van de stad zijn ook de overheidsgebouwen. Dat betekent dat de VIP's die aankomen op het vliegveld (en daar zijn er veel van!) ook allemaal door die verkeerschaos moeten. 

Marcel had vooruitlopend op de verkeerschaos zijn fiets al uit de garage gehaald. Dan zou hij op de fiets naar het werk kunnen. Ha, ha. De fiets kan nu weer terug. 

Lees ook het artikel in Times of India en de Mumbai Mirror.  

Happy Gudi Padwa!

Vandaag is een vrije dag. Zoals vaak het geval is, heb ik geen flauw benul wat er wordt gevierd omdat er zoveel Indiase feestdagen zijn van de verschillende religies. Ik ben daarom het internet maar even opgegaan. Vandaag is het blijkbaar Gudi Padwa. Dat is het Hindu nieuwjaar. Het wordt gevierd op de eerste dag van de Chaitra maand en dat is de eerste maand van de Marahti kalender. Het Indiase financiele jaar begint ook op 1 april en niet op 1 januari zoals in het westen. Dit geldt ook voor de belastingaangifte. 

Op Gudi Padwa is het de gewoonte om je huis schoon te maken. Je kunt dit vergelijken met de Nederlandse voorjaarsschoonmaak. In de Mumbai Mirror staat vandaag een lijstje met schoonmaaktips onder het kopje: 'a quick clean-up for Gudi Padwa'. De eerste tip is 'gather help'. Dat vind ik een opmerkelijk advies in een land waar de gemiddelde huizenbezitter niet zelf de vloer gaat staan schrobben. Mijn 'helper' is nu druk bezig met deze klus en mijn huis zal vandaag weer lekker schoon zijn.

Op Gudi Padwa zetten mensen rechts bij de voordeur van hun huis een Gudi, ofwel Brahma's vlag, zoals op het plaatje hiernaast. Hier zit ook weer een heel verhaal aan vast. Volgens de legende symboliseert de vlag de kroning van Rama na terugkeer uit ballingschap. Dit plaatje heb ik van het internet. Ik ga zo de deur uit en ik zal kijken of je dit soort 'vlaggen' in de stad ziet. Anders laat ik Julia en Sebastiaan iets moois maken. 

 

Ouders op bezoek

Ik heb al een paar dagen geen berichtjes meer op de blog gezet. De reden was dat mijn ouders hier op bezoek waren. Erg leuk omdat ze nu met eigen ogen hebben kunnen zien hoe wij hier wonen. De vergelijking tussen Bombay en Laren, NH is een interessante! 

Praatjesmakers

Sebastiaan praat er altijd vrolijk op los in zijn eigen mix van Engels en Nederlands. Hier zijn wat voorbeelden van wat hij zoal zegt op een dag met de juiste vertaling ernaast.

• 'Bananenpeeltje' = bananenschil
  
• 'Dan slippen ze en krijg je geen pijn' = dan glij je uit en krijg je geen pijn
  
• 'Kun je dit opstrooien voor een mooi designtje op een paper?' = kun je dit erop doen voor een mooi ontwerp op papier?
  
• 'Ik ga weer spinnen in het midden van de kamer' = ik ga weer rondjes draaien in het midden van de kamer
  
• 'Dan kun je wat glue opzetten op mijn mond zodat ik niets kan zeggen tegen de zwemleraar' = dan kun je mijn mond met lijm insmeren zodat ik mijn mond hou tijdens zwemles
  
• 'Wie heb je nog meer gemet?' = wie heb je nog meer ontmoet?
  
• 'Can I have a boterhem?' = mag ik een boterham? 
  
• 'Usha, can you get that for me from the kest?' = Usha, kun je dat uit de kast pakken voor mij?  

En deze is van vanochtend: 'Mam, hoe zeg je 'yesterday' in het Engels?'

Een oase van rust

Vandaag hadden we wederom een mooie dag op de Breach Candy Club, een oase van rust met uitzicht op zee in megastad Mumbai.

Goa revisited

Na onze vakantie naar Goa 2,5 jaar geleden hebben we het afgelopen weekend wederom het vliegtuig gepakt naar dit Indiase 'strandparadijs'. Na onze ervaringen van de vorige keer kozen we ditmaal voor een meer Europees hotel in de buurt van Calangute, Presa di Goa. Een prima hotel met een lekker zwembad voor Julia en Sebastiaan.

Het hotel ligt in noord Goa bij de drukke stranden van Calangute en Baga. Het strand is vol met Engelsen die om 8 uur s'ochtends hun eerste bier bestellen en topless gaan liggen zonnen. Dat vind ik dus echt shokking in een land als India! Wij hebben ons prima vermaakt met onze kleren aan. Zie onder andere dit filmpje van zwemmen met olifant ofwel de 'Indian carwash'. Volgens mij vond de olifant deze behandeling helemaal niet vervelend.

India's next top model

In Mumbai zijn blonde fotomodellen erg gewild. Dit is Julia als model tijdens een fotoshoot voor een internationaal Indiaas kledingmerk. Omdat ze de kleding ook buiten India willen verkopen, zetten ze het liefst westerse kinderen op de foto.

Toen ik de fotograaf "Julia darling, give me a pose" hoorde zeggen, dacht ik echt even dat we in een aflevering van India's next top model voor peuters waren beland. Julia haar "poses" bestonden meestal uit het uitsteken van haar tong of hinkelen en rondjes draaien. Verder weigerde ze pertinent om met accesoires als tasjes en sjaaltjes rond te lopen.

Het eerste deel van de dag verliep soepel met mooie roze jurkjes. Het tweede deel werd al snel minder, zeker toen bleek dat ze zwarte kleren aan moest. Een broek nog wel en dat is voor jongens! Uiteindelijk kon de diva na het poseren in meer dan 10(!) verschillende outfits naar huis. Moe maar voldaan.

De Slumdog Millionaire rage

De ophef over de film blijft niet zonder gevolgen. Het grappigste wat ik heb gelezen is dat een projectontwikkelaar van plan is om van een klein deel van de sloppenwijk Dharavi een soort openlucht-museum te maken. Komt dat zien! Daar zie je straks allemaal blije slum-bewoners die vriendelijk lachen naar alle bezoekers. Zeg maar een Disney park in de slum.

Net las ik ook via de Mumbai Expat Yahoo group het bericht dat de producer van Oprah Winfrey aan iemand heeft gevraagd naar liefdadigheidsorganisaties voor vrouwen in Dharavi. Dat zal een mooie show worden. Oprah die door de sloppen loopt met tranen in haar ogen.

Gelukkig weten ook de slum kinderen zelf te profiteren van de grote Slumdog rage. Bedelende kinderen hebben de liedjes van Slumdog Millionaire uit hun hoofd geleerd en door dat te zingen krijgen ze veel meer geld van mensen. Jai Ho!

Wandelend reclamebord in Mumbai

Vandaag zag ik dit reclamebord onderweg naar een grote Bulberry uitverkoop in het Four Seasons. Het is in deze stad goedkoper om een jongen de hele dag in de hitte met dit bord rond te laten lopen dan om het ergens langs de weg op te hangen. Ik schat dat deze jongen voor deze slavenarbeid iets van Rs200 krijgt. Dat is omgerekend iets minder dan 4 Euro.

In het Four Seasons belandden we in een meute met graaiende 'well to do' dames en heren die voor 'weinig' dure merkkleding kochten. De prijs per kledingstuk bedroeg, na de korting, nog altijd gemiddeld meer dan 1 maandsalaris voor >80% van de Indiers.